زایلیتول چیست؟

شکر افزوده شده به بعضی از مواد غذایی درطی روند پردازش، امکان دارد تنها ماده ناسالم در رژیم‌های غذایی نوین باشد. بنابراین، شیرین‌کننده‌های عاری از قند همانند زایلیتول در حال فزونی محبوبیت خود هستند.

این شیرین کننده مثل قند خوش طعم است ولی حاوی کالری اندکتری بوده و میزان قند خون را فرونی نمی‌دهد. مطالعات بی‌شمار نشان داده‌اند که زایلیتول حاوی مزیت‌های مهم گوناگونی، ازجمله بهبود سلامت دندان است.

Xylitol

این ماده، به عنوان یک قند الکلی دسته بندی می‌شود. ازنظر شیمیایی، قندهای الکلی تلفیقی از خصوصیات مولکول‌های قند و مولکول‌های الکل می‌باشند. ساختار آنها این قابلیت را ایجاد می‌کنند تا گیرنده‌های مزه شیرین در زبان را تحریک شوند.

این عنصر در میزان اندکی در اغلب میوه‌ها و سبزیجات هم پیدا می‌شود. بنابراین ماده‌ای طبیعی است. بدن انسان هم به وسیله‌ی متابولیسم طبیعی، میزان اندکی از آن را می‌سازد.

این ماده یک عنصر متداول در آدامس‌ها و آبنبات‌های عاری از قند است. و همچنیم در مواد غذایی ویژه‌ی اشخاص دیابتی و محصولات مراقبت از دهان می‌باشد. این ماده کریستال‌هایی همانند قند معمولی را دارد. ولی حاوی ۴۰ درصد کالری کمتری است.

این ماده به شکل یک پودر سفید و بلورین در مغازه‌ها فروخته می‌شود. از آنجا که این ماده یک شیرین کننده تصفیه شده است، دارای هیچ ویتامین، ماده معدنی یا پروتئینی نیست.

زایلیتول را می‌شود از درختانی مثل توس و یا یک فیبر گیاهی به اسم Xylan گرفت. اگرچه قندهای الکلی ازنظر فنی کربوهیدرات هستند، ولی اغلب آنها سطح قند خون را فزونی نمی‌دهند.  به این صورت به عنوان کربوهیدرات‌های خالص به‌حساب نمی‌آیند.

این مسئله موجب می‌شود که در محصولات حاوی کربوهیدرات اندک، خیلی از آن ها بهره برده شود. اگرچه لغت “الکل” قسمتی از اسم زایلیتول است، ولی مقصود از آن همان الکلی نیست که شما را مست می‌کند. پس نگران مصرف آن نباشید.

شاخص گلیسمی زایلیتول

این ماده حاوی شاخص گلیسمی خیلی پایینی است.  قند خون یا انسولین را به شدت فزونی نمی‌دهد که این بسیارعالی است. یکی از تاثیرات منفی شکر افزوده شده و شربت ذرت دارای فروکتوز این است که قادر است سطح قند خون و انسولین را فزونی دهد.

این مواد با توجه به فزونی سطح فروکتوز، هنگامی که بیش از اندازه بهره برده شوند، می‌توانند منجر به مقاومت به انسولین و معضلات متابولیکی گوناگون شوند. با این وجود، این ماده دارای فروکتوز نیست و اثرات اندکی برروی سطح قند خون و انسولین دارد. لذا، هیچ یک از اثرات زیان بار شکر جهت زایلیتول صادق نیست.

شاخص گلیسمی (GI)، به معنای فزونی مقدار قند خون بعد از مصرف یک قاشق غذاخوری از یک ماده خاص است. این شاخص جهت زایلیتول تنها ۷، در صورتی که قند رایج شاخص گلیسمی ۶۰ الی ۷۰ دارد.

این ماده همینطور بدون کالری قادر است تمایل شما را به چشیدن یک چیز شیرین رفع کند. برای اشخاص مبتلا به دیابت، پیش دیابت، چاق، این ماده یک جانشین بی‌نظیر برای شکر است.

در حالی که تحقیقات انسانی هنوز کافی نیست. ولی تحقیقات صورت گرفته بر روی موش‌ها نشان می‌دهد که این ماده قادر است نشانه‎های دیابت را بهبود بخشد. که  موجب کم شدن چربی شکم می‌شود و حتی از فزونی وزن با رعایت رژیم غذایی پیشگیری کند.

سلامت دندان

اغلب دندانپزشکان مصرف از آدامس‌های فاقد قند را تجویز می‌کنند. تحقیقات نشان داده‌اند که این ماده باعث فزونی سلامت دندان می‌شود. که به پیشگیری از پوسیدگی و افتادن دندان‌ها کمک می‌کند.

یکی از عامل‌های اصلی ایجاد کننده پوسیدگی در دندان، یک باکتری دهانی است. که این باکتری استروپوتوکوک موتانس نامیده می‌شود. این باکتری اغلب مسئول به وجود آوردن پلاک در دهان است.

اگر چه وجود مقداری پلاک روی دندان‌ها نرمال است،. ولی پلاک اضافی سیستم ایمنی بدن را ترغیب می‌کند تا به باکتری‌های موجود در آن‌ها حمله کند. این روند می‌تواند به بیماری‌های التهابی لثه مول گینوییت منجر شود.

این باکتری‌ها از گلوکز موجود در غذا تغذیه می‌کنند، ولی قادر نیستند از این ماده ارزشمند بهره برند. بنابراین جانشین شکر با زایلیتول، تغذیه موجود جهت باکتری‌های زیان آور را کاهش می‌دهد.

از آن جا که این باکتری‌ها قادر نیستند از این ماده جهت تامین سوخت بهره برند.

مسیر تولید انرژی آن‌ها مسدود شده و آنها در آخر می‌میرند. به عبارت دیگر، زمانی که آدامس حاوی زایلیتول مصرف می‌کنید، باکتری‌های زیان آور در دهان می‌میرند.

در یک مطالعه معلوم گردید، جویدن آدامس دارای زایلیتول، باکتری‌های بد را به مقدار ۲۷ تا ۷۵ درصد کاهش می‌دهد. در حالی که سطح باکتری‌های مفید را ثابت نگه می‌دارد.

تحقیقات حیوانی هم نشان داده‌اند که این ماده امکان دارد جذب کلسیم را در سیستم گوارش فزونی دهد. این ماده از بدن در مقابل پوکی استخوان حافظت کند و دندان‌ها را قوی نگه دارد.

تخقیقات انسانی هم نشان داده‌اند که جانشین شکر با زایلیتول در رژیم غذایی، قادر است . پوسیدگی‌های دندانی را از ۳۰ تا ۸۵ درصد کاهش دهد.

دیگر مزایا

این ماده بی‌نظیر مزایای بسیاری دارد که تعدادی از آنها عبارتند از:

• بعضی آزمایش‌ها که بر روی موش‌ها انجام گرفته نشان داده است. که این ماده موجب فزونی تولید کلاژن در بدن می‌شود. که همین امر منجر به کاهش چین و چروک در پوست می‌شود.
• این ماده همینطور ممکن است دربرابر پوکی استخوان از بدن حفاظت کند. به دلیل اینکه موجب فزونی حجم استخوان و محتوای مواد معدنی در اسنخوان موش‌ها می‌شود.
• این ماده همچنین برای دستگاه گوارش بسیار خوب است زیرا باکتری‌ها مفید در روده را تغذیه می‌کند.